Toczeń noworodkowy – profilaktyka i leczenie. Przegląd literatury
Astrik Meliksetian1, Inga Łopuszyńska1, Katarzyna Kosecka1, Patryk Rudziński2, Aleksandra Cieślik3, Anna Jargieło4, Karolina Kosieradzka3, Dominik Adamowicz5, Justyna Stańczyk6, Alicja Wosińska7, Dorota Pazik2
Wstęp: Toczeń noworodkowy to zespół objawów rozpoznawanych u noworodków, u których matek występują układowe choroby tkanki łącznej z obecnością przeciwciał przeciwko antygenom Ro(SS-A) i La(SS-B). Toczeń noworodkowy objawia się najczęściej uszkodzeniem skóry i układu przewodzącego serca. Uważa się, że przeciwciała anty-Ro(SS-A) i anty-La(SS-B) odgrywają wiodącą rolę w patogenezie tej choroby, przy czym rozwój objawów skórnych związany jest przede wszystkim z obecnością przeciwciał anty-La(SS-B), a wrodzony blok serca – z obecnością przeciwciał anty-Ro(SS-A). Celem badań autorów niniejszej pracy była analiza czynników ryzyka wystąpienia tocznia noworodkowego na podstawie przeglądu literatury. Dodatkowo sformułowano szereg punktów dotyczących profilaktyki i dalszego postępowania z chorymi matkami oraz ich dziećmi. Materiał i metody: Materiał do przeglądu stanowiły artykuły z baz PubMed, ResearchGate i Google Scholar. W celu identyfikacji odpowiednich publikacji wyszukiwanie zostało przeprowadzone przy użyciu kombinacji słów kluczowych: lupus, pregnant, infant, heart block (według Medical Subject Headings, MeSH). Wyniki: Ze względu na brak protokołów diagnostyki oraz leczenia tocznia noworodkowego zapewnienie kobietom możliwości monitorowania częstości akcji serca płodu oraz szybkiego dostępu do opieki położniczej w przypadku nieprawidłowych odczytów jest ważnym punktem wczesnej diagnostyki choroby. Kwestia zapobiegania oraz leczenia pozostaje otwarta, jednak biorąc pod uwagę wyniki ostatnich badań sformułowano zalecenia dotyczące zapobiegania rozwojowi i leczenia tego zespołu. Wnioski: 1. Pacjentki z ustalonym rozpoznaniem powinny profilaktycznie przyjmować hydroksychlorochinę. 2. Co tydzień należy wykonywać ultrasonograficzne badanie dopplerowskie naczyń pępowinowych oraz echokardiografię. 3. Poród należy planować w specjalistycznych jednostkach ochrony zdrowia. 4. Dziecko powinno być objęte obserwacją do 6.–7. miesiąca życia.