Ocena programu profilaktycznego zdrowia jamy ustnej
u pacjentów niepełnosprawnych intelektualnie
Elżbieta Paszyńska, Justyna Jurga,Marta Dyszkiewicz-Konwińska, Katarzyna Mehr
Affiliation and address for correspondence
1 Katedra i Zakład Biomateriałów i Stomatologii Doświadczalnej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.
Kierownik: prof. dr hab. n. med. Honorata Shaw
2 Klinika Rehabilitacji Narządu Żucia, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.
Kierownik: dr hab. n. med. Paweł Piotrowski
Correspondence to: Elżbieta Paszyńska, ul. Bukowska 70, 60-812 Poznań, tel.: 61 854 71 01, faks: 61 854 71 02, e-mail: ela@pa.pl
Praca dofinansowana ze środków Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu w latach 2008/2009 – projekt badawczy 501-01-02210327
Pediatr Med rodz Vol 5 Numer 4, p. 271-275
Abstract
Celem badań była ocena skuteczności zastosowanego profilaktycznego programu zdrowia jamy ustnej
oparta na badaniach stomatologicznych z zastosowaniem epidemiologicznych wskaźników próchnicy
DMFT (wskaźnik intensywności próchnicy określający zapadalność na próchnicę – decayed, missing and
filled teeth; polski skrót: PUWZ) i chorób przyzębia CPITN (wskaźnik periodontologicznych potrzeb leczniczych
– community periodontal index of treatment needs). Ponadto założono porównanie retencji materiałów
uszczelniających in vivo. Materiał i metoda: Zastosowano program profilaktyczny składający się z nadzorowanego
szczotkowania zębów 2 razy dziennie, 10-krotnego w ciągu roku szczotkowania uzębienia
pastą Duraphat (stężenie fluoru 5000 ppm) oraz uszczelnienia bruzd zdrowych zębów tylnych. Do uszczelnienia
zastosowano 2 rodzaje materiałów: oparty na żywicy Helioseal F i cement szkłojonomerowy Fuji VII
metodą split-mouth, które założono w 87 zębach. Programem zostało objętych 15 osób płci żeńskiej w wieku
od 16 do 25 lat. Badanie stanu jamy ustnej przeprowadzono przed wdrożeniem programu, a podczas jego
trwania badano biorących udział w 6-miesięcznych odstępach. Badanie końcowe przeprowadzono po okresie
dwóch lat od wdrożenia działań profilaktycznych. Wyniki: Badanie wstępne wykazało wysoką wartość
PUWZ (8,24) oraz wysoki odsetek kwadrantów z krwawieniem (52,08%) i obecnością kamienia nazębnego
(22,02%). W ostatnim badaniu po okresie 2 lat nie stwierdzono w żadnym z uszczelnianych zębów wystąpienia
zmian próchnicowych, a utrzymanie się materiału uszczelniającego wynosiło 90,7% w przypadku
Fuji VII i 83% w zębach uszczelnionych Helioseal F. Zmniejszyło się krwawienie z dziąseł (42,8%) oraz
występowanie kamienia nazębnego (20,8%). Wnioski: Zastosowany program profilaktyczny oraz laki szczelinowe
skutecznie zapobiegają próchnicy u osób z niepełnosprawnością intelektualną.
Keywords
niepełnosprawność intelektualna, zdrowie jamy ustnej, laki szczelinowe, cementy szkłojonomerowe, kompozyty