Nudności i wymioty
Anna Mokrowiecka, Ewa Małecka-Panas
Affiliacja i adres do korespondencji
Klinika Chorób Przewodu Pokarmowego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Adres do korespondencji: Anna Mokrowiecka, Klinika Chorób Przewodu Pokarmowego, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, USK nr 1, im. N. Barlickiego, ul. Kopcińskiego 22, 90-153 Łódź, tel.: 42 677 66 64, faks: 42 678 64 80, e-mail: annazlo@wp.pl Praca finansowana ze środków własnych
Pediatr Med rodz Vol 6 Numer 4, p. 268-274
Streszczenie
Nudności są nieprzyjemnym, niebolesnym odczuciem silnej, nieodpartej potrzeby zwymiotowania, z kolei wymioty polegają na gwałtownym wydaleniu treści żołądka przez usta w wyniku silnych skurczów mięśni brzucha i klatki piersiowej. Nudności i wymioty mogą występować niezależnie od siebie, ale najczęściej są ze sobą powiązane. Nudności i wymioty powstają w odpowiedzi zarówno na bodźce fizjologiczne, jak i patologiczne. Zwykle jednak przewlekłe nudności i wymioty są objawem chorób przewodu pokarmowego lub innych narządów. Choroby przewodu pokarmowego i otrzewnej stanowią szeroką grupę chorób wywołujących
nudności i wymioty, począwszy od nieżytu żołądkowo-jelitowego o ostrym infekcyjnym tle, przez zatrucie pokarmowe i nadwrażliwość pokarmową, do stanów ostrych – niedrożności jelita cienkiego lub/i grubego. Leki i toksyny, między innymi cytostatyki, są jedną z najczęstszych przyczyn nudności i wymiotów.
Wśród innych przyczyn nudności i wymiotów można wymienić: choroby OUN prowadzące do zwiększenia ciśnienia śródczaszkowego, choroby endokrynologiczne i metaboliczne (mocznica, kwasica ketonowa w cukrzycy, choroby tarczycy i przytarczyc oraz choroba Addisona), zawał ściany dolnej mięśnia sercowego,
nudności i wymioty pooperacyjne. Nudności i wymioty jako choroby czynnościowe zostały ujęte w III kryteriach rzymskich w punkcie „Choroby czynnościowe żołądka i dwunastnicy”. W diagnostyce różnicowej należy uwzględnić czas trwania wymiotów, czas pomiędzy posiłkiem a wystąpieniem wymiotów, a także charakter treści wymiocin i inne objawy towarzyszące. Wywiad i badanie fizykalne dostarczają zwykle
wystarczających informacji do postawienia prawidłowej diagnozy i ustalenia leczenia u większości chorych cierpiących na nudności i wymioty. Niektórzy pacjenci wymagają jednak badań laboratoryjnych, obrazowych i endoskopowych przed zastosowaniem odpowiedniej terapii. Schemat postępowania w przypadku
nudności i wymiotów polega na wyrównaniu zaburzeń wodnych i elektrolitowych, postępowaniu diagnostycznym i rozpoczęciu leczenia przyczynowego lub leczenia objawowego. Jeśli to możliwe, stosujemy przyczynowe leczenie nudności. U wielu chorych konieczne są leki przeciwwymiotne i korygujące zaburzone
funkcje przewodu pokarmowego.
Słowa kluczowe
nudności, wymioty, leki przeciwwymiotne, choroby przewodu pokarmowego, cytostatyki