Jatrogenne zatrucie metotreksatem: seria przypadków. Zagrożenia dla praktyki lekarza rodzinnego
Anna Smędra, Jarosław Berent, Katarzyna Wochna
Do zatruć metotreksatem najczęściej dochodzi podczas terapii chorób autoimmunologicznych i stanowi to poważny problem wśród pacjentów. Zatrucia te są spowodowane nieprawidłowo wystawionymi receptami lub sytuacjami, które zbiorczo można nazwać nieszczęśliwymi zbiegami okoliczności. Przedawkowanie zazwyczaj prowadzi do śmierci pacjenta, ponieważ zwykle jest rozpoznawane dopiero po wystąpieniu u niego objawów aplazji szpiku kostnego. Na takim etapie niestety można już zastosować tylko leczenie objawowe, które ma niską skuteczność. Przedawkowanie metotreksatu pozostaje w kręgu zainteresowań lekarzy rodzinnych, gdyż po ustaleniu rozpoznania i wdrożeniu leczenia przez reumatologów lub dermatologów to właśnie lekarze rodzinni prowadzą dalej pacjenta i przepisują mu leki. W niniejszej pracy opisano pięć przypadków zatrucia metotreksatem, do których doszło w bardzo różnych okolicznościach. Trafiały one do nas, jako do biegłych sądowych, celem oceny prawidłowości postępowania medycznego. Przypadki przedawkowania metotreksatu powinny być nagłaśniane, aby zwiększyć czujność, nie tylko pracowników ochrony zdrowia, ale także samych pacjentów.