Gruźlica nosogardzieli jest rzadką postacią gruźlicy, nawet na obszarach endemicznych choroby. Może występować pierwotnie lub wtórnie do gruźlicy płucnej albo układowej. Chociaż gruźlica jamy nosowo-gardłowej odpowiada za mniej niż 1% wszystkich przypadków gruźlicy, w ostatnim czasie odnotowuje się wzrost liczby zgłaszanych przypadków. Z uwagi na zróżnicowanie objawów gruźlica w obrębie jamy nosowo-gardłowej stanowi wyzwanie diagnostyczne, ponieważ często naśladuje inne schorzenia. W niniejszej pracy przedstawiamy doświadczenia własne związane z diagnostyką i leczeniem trzech przypadków rzadkiej pierwotnej gruźlicy nosogardzieli o różnej etiologii. Opisujemy objawy kliniczne, endoskopowe i radiologiczne, w przypadku których zasadne jest uwzględnianie tej postaci gruźlicy w diagnostyce różnicowej. Wskazujemy, że w procesie diagnostycznym przydatna jest biopsja jamy nosowo-gardłowej. Przedstawieni w pracy pacjenci dobrze zareagowali na chemioterapię przeciwgruźliczą. Zmienność obrazu choroby dowodzi, że w procesie diagnostycznym ważne jest zachowanie szczególnej czujności klinicznej. Takie podejście umożliwia sprawne stawianie diagnozy i wdrażanie prawidłowego leczenia.