Racjonalna fitoterapia jako alternatywna metoda w leczeniu ostrych infekcji dróg oddechowych
Danuta Zwolińska

Ostre infekcje dróg oddechowych u dzieci są najczęstszym powodem wizyt u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. W zdecydowanej większości przypadków są to zakażenia wirusowe, a mimo to nadal zbyt często stosuje się antybiotyki, które w takich sytuacjach nie tylko nie pomagają, ale wręcz szkodzą, przyczyniając się do rozwoju antybiotykooporności i wystąpienia działań niepożądanych. W niemal wszystkich zaleceniach wskazuje się na konieczność zaniechania takiego postępowania i stosowania leczenia objawowego oraz preparatów pochodzenia roślinnego. Bardzo duża liczba różnych roślin leczniczych zawiera związki o udowodnionym działaniu przeciwwirusowym, antyoksydacyjnym oraz immunomodulującym, które skutecznie wspierają zwalczanie infekcji dróg oddechowych, zwłaszcza jeśli występują łącznie w jednym preparacie (synergizm działania). Współczesna racjonalna fitoterapia zajmuje się w sposób naukowy preparatami roślinnymi, przy czym należy podkreślić, że rejestracja leków roślinnych podlega takim samym restrykcjom jak rejestracja leków syntetycznych. W pracy omówiono skład i działanie związków zawartych w roślinach leczniczych i ich znaczenie w leczeniu infekcji dróg oddechowych, skupiając się głównie na pelargonii afrykańskiej i czarnym bzie, których właściwości zostały dotąd najlepiej przebadane i opisane. Omówiono ich skuteczność i bezpieczeństwo stosowania w poszczególnych postaciach zakażeń dróg oddechowych, wykazując, że stosowanie preparatów na bazie tych roślin w istotny sposób przyczynia się do skrócenia czasu trwania choroby, redukcji ciężkości objawów klinicznych oraz zmniejszenia potrzeby stosowania innych leków, w tym antybiotyków. Omówiono także przesłanki do wykorzystywania preparatów pelargonii afrykańskiej w prewencji i leczeniu choroby koronawirusowej 2019 (COVID-19).