Ślina – jej wartość jako materiału diagnostycznego
Magdalena Potempa-Jeziorowska1, Paweł Jonczyk1, Elżbieta Świętochowska2, Marek Kucharzewski3
W ostatnich latach, dzięki ogromnemu rozwojowi medycyny i postępowi technologicznemu, wraz z zastosowaniem coraz dokładniejszych badań diagnostycznych, wykorzystanie śliny w medycynie zyskuje na znaczeniu. Ślina jest naturalną wydzieliną trawienną gruczołów ślinowych większych i mniejszych, gwarantującą m.in. prawidłowe funkcjonowanie aparatu zgryzu. Do innych jej funkcji należą ochrona powierzchni zębowych przed różnego rodzaju czynnikami zewnętrznymi, udział w formowaniu kęsa pokarmowego oraz współudział w aktach połykania, trawienia i mowy. Skład śliny jest zróżnicowany. Oprócz wody, która znajduje się w ślinie w ilości znacznie przewyższającej ilość innych substancji, zawarte są w niej także różnego rodzaju substancje obecne we krwi. Ich oznaczenie w ślinie niejednokrotnie może stanowić duży potencjał diagnostyczny we wczesnym wykrywaniu chorób zarówno jamy ustnej, jak i ogólnoustrojowych. Diagnostyka wybranych chorób ogólnoustrojowych przy wykorzystaniu śliny staje się przedmiotem rosnącej liczby badań naukowych. W niniejszej pracy autorzy skupili się na przybliżeniu czytelnikowi podstawowych informacji na temat fizjologii śliny oraz przedstawieniu możliwości jej zastosowania diagnostycznego w wybranych chorobach ogólnoustrojowych.