Niedrożność górnego odcinka przewodu pokarmowego spowodowana zaburzeniem pasażu w obrębie przełyku, żołądka lub dwunastnicy stanowi istotny problem kliniczny i diagnostyczny w praktyce gastroenterologicznej. Typowymi objawami są dysfagia, nudności, wymioty poposiłkowe, ból nadbrzusza i utrata masy ciała. Najczęstszą przyczyną niedrożności są zmiany pozapalne przełyku w przebiegu zapalenia refluksowego. Innymi częstymi przyczynami są ciała obce, nowotwory, chemiczne oparzenia przełyku oraz zwężenia indukowane radioterapią. Ciała obce w ponad 2/3 przypadków lokalizują się w proksymalnym odcinku przełyku, ale anatomiczne nieprawidłowości w postaci pierścienia Schatzkiego lub zwężeń pozapalnych zwiększają ryzyko utknięcia kęsa pokarmowego w odcinku dystalnym. Radioterapia guzów głowy i szyi może skutkować wystąpieniem zwężeń, obecnych u ponad 7% pacjentów poddanych tej formie leczenia. W obrębie żołądka i dwunastnicy 50–80% przypadków niedrożności związanych jest z procesem nowotworowym, przy czym 35% tych przypadków stanowi rak żołądka, a 15–25% gruczolakorak trzustki. Do łagodnych przyczyn niedrożności okołoodźwiernikowej należą: wrzód trawienny żołądka i dwunastnicy, zrosty otrzewnowe, polipy żołądka i choroba Leśniowskiego–Crohna. Duże uszypułowane polipy hiperplastyczne żołądka mogą powodować objawy przemijającej niedrożności odźwiernika. Najczęściej stosowaną metodą leczenia niedrożności górnego odcinka przewodu pokarmowego jest leczenie endoskopowe, w zależności od przyczyny polegające na usunięciu ciała obcego, poszerzaniu balonowym, protezowaniu z wykorzystaniem samorozprężalnych metalowych stentów, a w razie jego nieskuteczności wykonuje się resekcyjne zabiegi operacyjne lub paliatywną gastrojejunostomię.

górny odcinek przewodu pokarmowego, niedrożność przełyku, niedrożność żołądka, niedrożność dwunastnicy