Rola receptora dla zaawansowanych produktów glikacji (RAGE) oraz jego ligandów – AGEs – w nadciśnieniu tętniczym oraz chorobie sercowo-naczyniowej
Marta Lemiesz, Katarzyna Taranta-Janusz, Katarzyna Werbel, Anna Wasilewska
Końcowe produkty zaawansowanej glikacji (advanced glycation end products, AGEs) i ich interakcje z receptorem dla zaawansowanych produktów glikacji (receptor for advanced glycation end products, RAGE) odgrywają ważną rolę w patogenezie wielu chorób. RAGE to białka powierzchniowe należące do rodziny immunoglobulin, które wiążą wiele rodzajów ligandów: S100/kalgranulinę, amfoterynę, włókna amyloidu, leukocytarną integrynę i transtyretynę. Należą do nich również AGEs. Na skutek związania receptora RAGE z AGEs dochodzi do uruchomienia wielu szlaków sygnałowych wewnątrz komórki: wzmożonej produkcji reaktywnych form tlenu, cytokin prozapalnych, cząsteczek adhezyjnych oraz aktywacji jądrowego czynnika transkrypcyjnego (NF-κB). Rozpuszczalna (soluble) izoforma receptora – sRAGE – stanowi „pułapkę” dla ligandów, przeciwdziałając negatywnym skutkom ich połączenia. Według aktualnych doniesień wzrost stężenia AGEs wiąże się z rozwojem powikłań w postaci nie tylko mikro- i makroangiopatii cukrzycowej, ale również nadciśnienia tętniczego, chorób układu sercowo-naczyniowego oraz miażdżycy. Najnowsze doniesienia sugerują, że obniżone stężenie sRAGE może służyć jako przydatny marker diagnostyczny. Dokonano analizy literatury na podstawie słów kluczowych oraz w odniesieniu do baz PubMed i Medline. W celu przybliżenia mechanizmu działania osi AGE–RAGE wyselekcjonowano czterdzieści cztery opracowania, ze szczególnym uwzględnieniem roli receptora RAGE w patogenezie nadciśnienia tętniczego oraz chorób układu sercowo-naczyniowego.