Profilaktyka próchnicy wczesnego dzieciństwa – rola lekarzy pediatrów
Katarzyna Szczypińska, Anna Lewandowska
Próchnica wczesnego dzieciństwa jest poważnym problemem zdrowotnym wśród polskich dzieci. Próchnica z definicji jest transmisyjną chorobą infekcyjną, prowadzącą do demineralizacji i proteolitycznego rozpadu twardych tkanek zęba. Częstość jej występowania, utrzymująca się na tym samym poziomie od wielu lat, wynosi u 3-letnich dzieci ponad 50%. Głównymi przyczynami rozpowszechnienia choroby są zaniedbania higieniczne i żywieniowe, a także słaba świadomość rodziców i opiekunów dotycząca czynników próchnicotwórczych i konsekwencji w przypadku zaniechania leczenia. Wskazuje się na ważną rolę lekarzy pediatrów w zwiększaniu świadomości społecznej w tym zakresie. Wczesne wdrożenie indywidualnego planu profilaktycznego próchnicy w jamie ustnej u dzieci może wyeliminować jej występowanie, a także korzystnie wpłynąć na stan uzębienia w późniejszym wieku i ogólny stan zdrowia. W zakresie profilaktyki próchnicy wyróżniamy profilaktykę domową i profesjonalną. Profilaktyka domowa obejmuje przede wszystkim prawidłową higienę jamy ustnej i pełnowartościową, zróżnicowaną dietę, z eliminacją produktów próchnicotwórczych (kariogennych). Profilaktyka profesjonalna opiera się na zabiegach wykonywanych w gabinecie stomatologicznym. Zdiagnozowanie wczesnych zmian, tzw. plam próchnicowych, jest bardzo istotne, gdyż na tym poziomie mogą zostać one odwrócone. Natomiast zaniechanie leczenia prowadzi do nieodwracalnych zmian w postaci ubytków próchnicowych, które wymagają wdrożenia leczenia inwazyjnego. W niniejszej pracy, wykorzystując własne obserwacje i dostępne piśmiennictwo, autorki przedstawiły przyczyny powstawania próchnicy wczesnego dzieciństwa, jej obraz kliniczny oraz najważniejsze zalecenia profilaktyczne.