Obwodowe porażenie nerwu twarzowego jako objaw neuroboreliozy u dzieci
Monika Zielińska1, Rafał Zieliński2
Borelioza lub krętkowica kleszczowa, nazywana także chorobą z Lyme, jest układową chorobą zakaźną powodowaną przez krętki Borrelia burgdorferi. Do infekcji dochodzi po ukąszeniu przez kleszcza z rodzaju Ixodes, bytującego na roślinach leśnych półkuli północnej, w tym zachodniej Azji i Europy. W klasycznym przebiegu boreliozy wczesne objawy występują najczęściej pod postacią wędrującego rumienia, usytuowanego koncentrycznie wokół miejsca ukąszenia, i symptomów ogólnych. Neuroborelioza jest najczęstszą postacią późnego etapu choroby. Przemieszczanie się mieszkańców miast w rejony endemicznego występowania kleszcza z rodzaju Ixodes, cechujące się związaną z tym możliwością zakażenia Borrelia burgdorferi, zwiększa ryzyko wystąpienia neuroboreliozy u wszystkich dzieci, niezależnie od miejsca zamieszkania, szczególnie w okresie lata i wczesnej jesieni. Brak typowego przebiegu pierwszego etapu choroby występującego wkrótce po ukąszeniu kleszcza, któremu towarzyszą typowe zmiany skórne oraz objawy ogólnoustrojowe, może mieć wpływ na późne rozpoznanie choroby i wdrożenie leczenia przyczynowego. U dorosłych choroba ta objawia się najczęściej pod postacią zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i nerwów rdzeniowych (meningoradiculoneuritis). U dzieci natomiast w późnym okresie boreliozy typowe jest zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i porażenie nerwów czaszkowych, w tym obwodowe porażenie nerwu twarzowego. Objawy neuroboreliozy rzadko występują we wczesnym okresie choroby. Porażenie nerwu twarzowego może być wskaźnikowym objawem licznych chorób układu nerwowego, w tym chorób zakaźnych. Neuroborelioza jest postacią choroby, która dotyczy struktur układu nerwowego i może się objawiać obwodowym porażeniem nerwu twarzowego. Należy więc pamiętać, że u dzieci z obwodowym porażeniem nerwu twarzowego konieczna jest diagnostyka w kierunku infekcji Borrelia burgdorferi, także w przypadkach przebiegających bez typowego rumienia wędrującego we wczesnym etapie choroby.