Problemy stomatologiczne u pacjentów z otyłością
Beata Kubić-Filiks, Jolanta Szymańska
Ze względu na fakt, że czynniki etiologiczne nadwagi/otyłości i chorób jamy ustnej częściowo są takie same, budzą zainteresowanie w środowisku medycznym. Prowadzone są badania związków przyczynowo-skutkowych pomiędzy tymi chorobami. Większość wyników badań dostępnych w piśmiennictwie dotyczącym zależności pomiędzy otyłością a próchnicą zębów nie potwierdza bezpośredniej dodatniej korelacji pomiędzy tymi schorzeniami. Natomiast nadwaga i otyłość są uznawane za czynniki rozwoju chorób przyzębia. Wydzielane przez komórki tłuszczowe mediatory prozapalne u osób otyłych mogą, poprzez zaburzanie funkcji układu immunologicznego, modyfikować odpowiedź gospodarza na antygeny płytki nazębnej i przyczyniać się do blokowania funkcji obronnych w chorobach przyzębia. Obserwowane u osób z nadwagą i otyłością zapalenie dziąseł to rezultat wpływu zaburzeń metabolicznych, czynników zapalnych i nieprawidłowych nawyków higienicznych dotyczących jamy ustnej. Te ostatnie są związane z częstym spożywaniem słodzonych, papkowatych i wysoko przetworzonych pokarmów oraz słodzonych napojów gazowanych, co stanowi czynnik warunkujący rozwój nadwagi, zwłaszcza u dzieci i młodzieży. Niewątpliwy jest wpływ nadwagi i otyłości na wydzielanie i właściwości śliny, włącznie ze zmianą jej składu mikrobiologicznego. Pacjenci z otyłością są bardziej narażeni na zdarzenia niepożądane podczas leczenia stomatologicznego, zwłaszcza z zakresu chirurgii stomatologicznej. Osoby z nadwagą i otyłością powinny pozostawać pod stałą stomatologiczną opieką profilaktyczno-leczniczą, w ramach której należy regularnie przeprowadzać periodontologiczne zabiegi profilaktyczno-lecznicze. Stomatolodzy powinni aktywnie uczestniczyć w profilaktyce nadwagi i otyłości, w szczególności u dzieci i młodzieży, wykorzystując częsty kontakt z tą grupą pacjentów. Otyłe osoby dorosłe mogą uczestniczyć w zintegrowanym postępowaniu leczniczym poprzez leczenie stomatologiczne ograniczające pobieranie pokarmów.