Ból kręgosłupa u dzieci jako manifestacja nowotworu kości o lokalizacji okołokręgosłupowej
Cel pracy: Celem pracy była retrospektywna ocena trudności diagnostycznych w rozpoznaniu nowotworów kości zlokalizowanych okołokręgosłupowo, odnotowanych w ośrodku autorów w latach 2009–2016. Materiał i metody: Ocenie poddano 7 pacjentów w wieku 3,5–17 lat z guzem w okolicy okołokręgosłupowej, co stanowi 16,6% (7/42) dzieci z nowotworem kości leczonych w klinice autorów. Analizowano: zgłaszane dolegliwości, czas od wystąpienia pierwotnych symptomów do właściwego rozpoznania, rodzaj nowotworu, stopień zaawansowania oraz wyniki leczenia. Wyniki: W badanej grupie najczęstszym objawem był ból w okolicy krzyżowo-lędźwiowej. U wszystkich pacjentów pierwsze symptomy traktowano jako dolegliwości kręgosłupa wynikające z dysfunkcji układu ruchu. Utrzymywały się one przez 12–28 tygodni, zanim postawiono diagnozę choroby nowotworowej. W tym okresie u żadnego dziecka nie wykonano zdjęcia rentgenowskiego kręgosłupa ani innych badań diagnostycznych. Ostateczne rozpoznanie ustalono na podstawie badania histopatologicznego. W analizowanej grupie dominowały guzy złośliwe z rozległym naciekiem nowotworowym. W leczeniu w 2 przypadkach zastosowano radykalny zabieg operacyjny, pozostali pacjenci wymagali dodatkowo intensywnej chemioterapii, w 1 przypadku zastosowano ponadto protonoterapię. Z powodu progresji nowotworu 1 pacjent zmarł, w trakcie leczenia jest pacjentka z chondroblastoma, pozostali pacjenci pozostają w remisji, ale ze względu na lokalizację guzów ich rokowanie jest niepewne. Wnioski: 1) Przy powtarzających się dolegliwościach bólowych kręgosłupa u dziecka należy brać pod uwagę możliwość obecności choroby nowotworowej. 2) Podstawowym badaniem diagnostycznym powinno być przeglądowe zdjęcie rentgenowskie. 3) Przedłużający się ból kręgosłupa przy prawidłowym wyniku rentgenowskim jest wskazaniem do wykonania rezonansu magnetycznego lub tomografii komputerowej, ewentualnie poszerzenia zakresu obrazowania. 4) Przed rozpoczęciem rehabilitacji z powodu bólu kręgosłupa u dziecka należy wykonać badanie obrazowe.