Wybrane czynniki wpływające na masę kostną uczniów łódzkich szkół w wieku 7–10 lat z rozpoznaną otyłością
Anna Łupińska, Danuta Chlebna-Sokół
Wstęp: Otyłość, wbrew powszechnej opinii o jej ochronnym działaniu na tkankę kostną, może stanowić czynnik ryzyka zaburzeń mineralizacji i struktury kości. Cel pracy: Celem pracy była ocena zależności między wybranymi czynnikami ryzyka i wskaźnikami otyłości a masą kostną dzieci otyłych. Materiał i metody: Badaniami objęto 80 dzieci w wieku 7–10 lat z nadmierną masą ciała (60 z otyłością, 20 z nadwagą); grupę porównawczą stanowiło 37 dzieci z masą ciała odpowiednią do wysokości. U wszystkich pacjentów przeprowadzono badanie lekarskie z pomiarami antropometrycznymi, rodzice badanych dzieci wypełniali kwestionariusz ankietowy. Średnie dobowe spożycie wybranych składników odżywczych analizowano, wykorzystując program komputerowy Dieta 2. U każdego dziecka oceniono masę kostną metodą densytometryczną (badanie densytometryczne metodą absorpcjometrii podwójnej energii promieniowania X – DXA). Wyniki: Dzieci z nadwagą i otyłością cechowały się istotnie statystycznie wyższymi wartościami BMD Total Body i BMD Total Body Z-score w odniesieniu do grupy porównawczej. Większość parametrów DXA (poza objętościową – wolumetryczną – gęstością mineralną kości) pozostawała w dodatniej korelacji z masą ciała, wysokością, obwodem talii. Zaobserwowano istotną dodatnią korelację między aktywnością fizyczną a BMD Total Body. Średnie dzienne spożycie białka, węglowodanów, magnezu i fosforu przez dzieci otyłe korelowało ujemnie (p < 0,05) z większością parametrów DXA. Wnioski: Na stan masy kostnej dzieci otyłych korzystny wpływ wywierają cechy somatyczne (masa ciała, wysokość, obwód talii i skład ciała) oraz aktywność fizyczna, natomiast nadmierne spożycie białka, węglowodanów, fosforu i magnezu oddziałuje na nią negatywnie. Wyliczona objętościowa (wolumetryczna) gęstość mineralna kości może odzwierciedlać rzeczywistą gęstość mineralną kości i zapobiegać przeszacowaniu wyniku pomiaru DXA u dzieci otyłych.