Nawracające zakażenia układu oddechowego stanowią istotny problem w codziennej praktyce lekarza rodzinnego i pediatry. Narastająca od lat oporność szeregu szczepów bakteryjnych na antybiotyki każe poszukiwać alternatywnych dróg walki z drobnoustrojami. Taką metodą jest stosowanie preparatów wytwarzanych w oparciu o lizę komórek wielu szczepów bakteryjnych. Lizaty bakteryjne są grupą leków dostępnych w Europie od wielu lat i w badaniach przedklinicznych charakteryzują się zdolnością do ograniczenia zakażeń wywoływanych przez wirusy oraz bakterie inne niż te, które są składnikiem preparatu. W szeregu badań klinicznych udowodniono ich przydatność w ograniczaniu częstości sezonowych zakażeń w układzie oddechowym oraz spożycia antybiotyków. U chorych z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc dodatkowym atutem było obniżenie ryzyka hospitalizacji wynikającej z zaostrzenia choroby podstawowej oraz dodatni wpływ na krzywą przeżycia. Działanie lizatów bakteryjnych opiera się na doustnej immunostymulacji tkanki limfatycznej związanej z przewodem pokarmowym, czego skutkiem jest zwiększona produkcja przeciwciał. Ponadto aktywują one szereg śluzówkowych mechanizmów odporności nieswoistej, głównie przez zwiększanie aktywności mechanizmów zależnych od receptorów TLR. Skuteczność tej grupy leków potwierdzono w szeregu badań klinicznych, przeglądów systematycznych oraz metaanaliz. Badania ostatnich lat wskazują także na potencjał immunoregulatorowy, jaki niosą ze sobą te preparaty, wskazując na możliwość ich stosowania w przyszłości w zapobieganiu alergii, astmie i chorobom z autoimmunizacji. Konkludując, warto rozważyć w codziennej praktyce lekarskiej (pediatry, laryngologia, pneumonologa) ograniczanie stosowania antybiotyków, w to miejsce oferując preparaty wspomagające układ odpornościowy w celu lepszej kontroli zakażeń.