Depresja w praktyce lekarza POZ – diagnostyka i farmakoterapia
Piotr Krawczyk
Depresja należy do najczęstszych zaburzeń psychicznych. Badania epidemiologiczne wskazują na rosnące ryzyko pojawienia się depresji jako powikłania przewlekłych lub ciężkich chorób somatycznych. Wystąpienie tego zaburzenia ma znaczący wpływ na przebieg i skuteczność leczenia wielu z tych schorzeń, zatem zależność między depresją a chorobami somatycznymi jest dwukierunkowa. Istnieją silne dowody na współwystępowanie depresji i takich chorób, jak cukrzyca, udar mózgu, choroby układu krążenia, nowotwory, zespoły otępienne, przewlekłe zespoły bólowe czy choroby zakaźne. Wobec powszechności tych schorzeń oraz wysokiego populacyjnego ryzyka zachorowania na depresję lekarze podstawowej opieki zdrowotnej powinni umieć rozpoznawać i leczyć to zaburzenie. Ze względu na specyfikę pracy lekarza rodzinnego diagnostyka w kierunku zaburzeń depresyjnych musi ograniczyć się do niezbędnego minimum. Pomocne mogą w tym być zarówno aktualne kryteria diagnostyczne, jak i proste listy objawów. Farmakoterapia jest skuteczną i szeroko dostępną metodą leczenia zaburzeń depresji – podkreśla się, że wybór właściwego leku przeciwdepresyjnego w grupie pacjentów z obciążeniami somatycznymi powinien być zindywidualizowany. W doborze farmaceutyków istotne jest uwzględnienie nie tylko objawów depresyjnych, lecz również potencjalnych działań niepożądanych preparatów przeciwdepresyjnych oraz ich interakcji z innymi lekami. W poniższym opracowaniu, obok charakterystyki współwystępowania depresji i chorób somatycznych, a także wskazówek dotyczących diagnostyki zaburzeń depresyjnych, przedstawiono wybór leków o udowodnionej skuteczności przeciwdepresyjnej. Profil ich bezpieczeństwa umożliwia ich stosowanie w warunkach opieki ambulatoryjnej.