Czy mamy skuteczny lek w leczeniu bakteryjnych zakażeń górnych dróg oddechowych o mnogiej lokalizacji?
Magdalena Makowska1, Adam J. Sybilski1,2
Infekcje górnych dróg oddechowych (nierzadko z mnogą lokalizacją) są częstym problemem, zwłaszcza w gabinecie lekarza rodzinnego. Infekcje te stanowią około 50–60% wszystkich zakażeń pozaszpitalnych, będąc główną przyczyną gorączki u niemowląt i małych dzieci. Zazwyczaj są to infekcje wirusowe, z bakteryjnych czynników przeważają S. pneumoniae, H. influenzae oraz M. catarrhalis. Podstawowym postępowaniem jest szczegółowa analiza wywiadu, dokładne badanie przedmiotowe pacjenta i ustalenie prawdopodobnej etiologii infekcji. Decyzja o wdrożeniu leczenia z reguły bazuje na wstępnym różnicowym rozpoznaniu – nie ma konieczności wykonywania dokładnego badania mikrobiologicznego. W przypadku zakażenia wirusowego wskazane i wystarczające jest leczenie objawowe. W razie podejrzenia etiologii bakteryjnej (na co wskazują charakterystyczne objawy podmiotowe i przedmiotowe lub ewentualne badania laboratoryjne) nie jest wskazane potwierdzanie bakteriologiczne, należy natomiast wdrożyć antybiotykoterapię empiryczną. Lekarz musi zwrócić szczególną uwagę na przestrzeganie przez pacjenta zaleceń lekarskich (compliance) – jego brak jest najczęstszą przyczyną niepowodzenia terapii. Obecnie lekarze dysponują antybiotykami (np. amoksycylina z kwasem klawulanowym), które pod względem skuteczności i bezpieczeństwa są lekami niemal idealnymi. Spośród właściwości idealnego antybiotyku należy wymienić: spektrum działania obejmujące najczęstsze patogeny, skuteczność, dobrą biodostępność, wiele postaci leku, bezpieczeństwo, dostępność i niskie koszty leczenia. W przypadku wystąpienia powikłań lub niepowodzenia terapii trzeba ustalić dokładną etiologię (badanie bakteriologiczne, wirusologiczne, mikologiczne) oraz rozważyć leczenie w warunkach szpitalnych. Przestrzeganie takiego schematu postępowania może przyczynić się do szybszej i skuteczniejszej terapii infekcji górnych dróg oddechowych, zmniejszenia liczby powikłań oraz redukcji kosztów bezpośrednich i pośrednich choroby.