Zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych (rhinosinusitis) to jedna z najczęstszych chorób górnych dróg oddechowych, dotykająca szacunkowo 6–15% ogółu populacji. Dla rozwoju schorzenia konieczna jest obecność zjadliwych szczepów patogennych oraz wewnątrzzatokowe gromadzenie wydzieliny śluzowej, spowodowane zaburzeniami drożności jednostki ujściowo-przewodowej zatok. Ponadto do czynników ryzyka wystąpienia zapalenia należą: alergiczny nieżyt nosa, wady anatomiczne przegrody i ściany bocznej nosa, wrodzone zaburzenia transportu rzęskowego, refluks żołądkowo-przełykowy, refluks krtaniowo-gardłowy, wrodzone i nabyte niedobory odporności, ekspozycja na dym tytoniowy. Ze względu na czas trwania objawów wyróżnia się postać ostrą i przewlekłą schorzenia. Najczęstszą pierwotną przyczyną ostrego zapalenia błony śluzowej nosa i zatok przynosowych (objawy choroby trwają krócej niż 12 tygodni) są wirusy. U chorych skarżących się na dolegliwości trwające powyżej 12 tygodni istnieje podstawa do rozpoznania zapalenia przewlekłego, w którym przeważa etiologia bakteryjna (głównie Streptococcus pneumoniae i Haemophilus influenzae). Objawy są różnorodne, zależne od wieku i lokalizacji zmian zapalnych. Diagnozę stawia się na podstawie wywiadu i badania przedmiotowego; badania obrazowe nie powinny być traktowane jako wstępne, rutynowe badania diagnostyczne. Postępowanie terapeutyczne polega na zmniejszaniu obrzęku i przekrwienia błony śluzowej, łagodzeniu bólu i gorączki, nawadnianiu organizmu oraz ewakuacji zalegającej wydzieliny. W przypadku gdy po 7–10 dniach leczenia objawowego nie następuje poprawa, należy zastosować antybiotykoterapię ogólną. W prezentowanej pracy przedstawiamy dwa opisy dzieci hospitalizowanych w 2013 roku w Klinice Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej WIM, dość dobrze obrazujące trudności diagnostyczne spowodowane różnorodnością objawów klinicznych, a także problem nawrotowości choroby.

zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych, ostre, przewlekłe, kryteria diagnostyczne, leczenie