Praktyczne aspekty leczenia zaparć stolca u dzieci
Żaneta Malczyk1,2, Anna Jarzumbek1,3, Jarosław Kwiecień1,3, Katarzyna Ziora1,2
Przewlekłe zaparcia są jedną z najczęstszych dolegliwości w populacji dziecięcej. Stanowią przyczynę około 3% wizyt w poradniach pediatrycznych. Problem, niejednokrotnie bagatelizowany, stanowi przykrą, uporczywą dolegliwość, zarówno dla pacjenta, jak i całej jego rodziny. Zaparcia mogą wynikać z przyczyn organicznych lub nieorganicznych. Wśród przyczyn nieorganicznych kluczowa wydaje się przewlekła retencja stolca, wynikająca ze złych nawyków higienicznych, niewłaściwej diety oraz zbyt niskiej aktywności fizycznej. Zaparcia często pojawiają się wraz ze zmianą otoczenia dziecka, np. po rozpoczęciu nauki w przedszkolu czy szkole, w których pacjent z różnych przyczyn powstrzymuje się od oddania stolca. W celu ustalenia ostatecznego rozpoznania należy wykluczyć przyczyny organiczne zaparć, które wymagają leczenia przyczynowego. Terapia najczęściej występujących zaparć o charakterze czynnościowym obejmuje zastosowanie kompleksowych metod farmakologicznych i niefarmakologicznych; zwykle jest długotrwała. Ma ona na celu utrwalenie takiego modelu defekacji, w którym pacjent regularnie oddaje miękki stolec bez przykrych dolegliwości bólowych. Niezwykle istotne jest wsparcie psychologiczne całej rodziny, niejednokrotnie zaangażowanej w trudny problem dziecka. Sukces terapeutyczny wymaga przede wszystkim cierpliwej i sumiennej współpracy pomiędzy lekarzem a pacjentem i jego rodziną, gdyż pozytywne i trwałe efekty leczenia osiągane są po stosunkowo długim czasie.