Płucna postać gruźlicy u 14-letniej dziewczynki – trudności diagnostyczne
Agnieszka Lipińska-Opałka1, Agata Wawrzyniak1, Bolesław Kalicki1, Anna Jung1, Teresa Koziarska2
Gruźlica nadal stanowi istotny problem kliniczny. Ocena zapadalności na tę chorobę w populacji dziecięcej jest dobrym miernikiem sytuacji epidemiologicznej na danym terenie. Gruźlica dziecięca, zawsze pierwotna, znacząco różni się w swym przebiegu od gruźlicy dorosłych. Najczęstszą jej postacią u dzieci jest choroba miąższu płuc, której przebieg kliniczny może być nietypowy, podstępny, skąpoobjawowy – choroba długo może przebiegać pod maską kliniczną innych schorzeń. Rozpoznanie gruźlicy u dzieci opiera się na dokładnie zebranym wywiadzie, badaniu klinicznym oraz wynikach badań dodatkowych (tuberkulinowy test skórny, badanie radiologiczne klatki piersiowej oraz mikroskopowy rozmaz plwociny). Za złoty standard uważa się wynik badania mikrobiologicznego. U małych dzieci do badania pobierane są popłuczyny żołądkowe, u starszych plwocina indukowana stężonym roztworem NaCl lub popłuczyny oskrzelowe uzyskane podczas bronchoskopii. Jedyną dostępną szczepionką przeciwko gruźlicy jest BCG. W Polsce szczepienie wykonuje się w pierwszych 24 godzinach życia u wszystkich noworodków, u których nie stwierdza się przeciwwskazań. Szczepionka BCG nie chroni przed zachorowaniem, zmniejsza jedynie liczbę przypadków ciężkich postaci gruźlicy u dzieci. W leczeniu stosuje się skojarzone schematy, składające się z dwóch etapów: fazy intensywnego leczenia wyjaławiającego i fazy leczenia podtrzymującego. W artykule przedstawiono przypadek 14-letniej dziewczynki hospitalizowanej w Klinice Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej z powodu braku poprawy leczenia ambulatoryjnego zapalenia płuc. Z uwagi na brak regresji zmian zapalnych w badaniu radiologicznym klatki piersiowej oraz utrzymujące się zjawiska osłuchowe nad polami płucnymi wykonano szereg badań, rozpoznając ostatecznie gruźlicę płuc.