Zastosowanie artefaktu świetlika w ultrasonograficznej diagnostyce kamicy moczowej
Małgorzata Placzyńska, Anna Wachnicka-Bąk, Anna Jung
Artefakt świetlika jest zjawiskiem stosowanym w diagnostyce ultrasonograficznej przy użyciu kolorowego Dopplera. Obraz artefaktu świetlika zależy w dużym stopniu od ustawienia aparatu. Zwykle uwydatnia się przy niskich częstotliwościach transmitowanej wiązki ultradźwiękowej i wysokich ustawieniach skali Dopplera. Mimo coraz szerszego zastosowania w diagnostyce ultrasonograficznej artefakt ten wciąż pozostaje zjawiskiem mało znanym. Bywa pomocny w rozpoznawaniu kamicy pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych, adenomiomatozy pęcherzyka żółciowego oraz wszelkich zwapnień w innych narządach. Przy jego użyciu można też stwierdzić obecność gazów w jelitach czy metalowych ciał obcych. Najczęściej jednak artefakt migotania wykorzystywany jest do identyfikacji złogów w drogach moczowych. W porównaniu z badaniem radiologicznym jamy brzusznej i urografią badanie ultrasonograficzne z zastosowaniem artefaktu świetlika pozwala na wykrycie około 80% przypadków kamicy układu moczowego. Charakter struktury złogu, jego chropowatość i wielkość są najważniejszymi elementami uczestniczącymi w tworzeniu tego zjawiska. Artefakt migotania umożliwia wczesne wykrycie złogów, które nie dają cienia akustycznego, złogów małych rozmiarów oraz tych zlokalizowanych w moczowodzie. Przypuszcza się, że obecność lub brak migoczącego artefaktu koreluje również ze składem chemicznym kamienia. Badanie ultrasonograficzne z jednoczesnym zastosowaniem artefaktu świetlika powinno być procedurą wstępną w rozpoznawaniu kamicy układu moczowego, monitorowaniu ewolucji złogów oraz ocenie wydalania złogów poddawanych zabiegom ESWL.