LOGO
PL

Agresja i przemoc w rodzinie a rozwój psychofizyczny i funkcjonowanie społeczne dzieci

Norbert Dera1, Wojciech Gruszczyński2

Affiliation and address for correspondence
Pediatr Med rodz Vol 9 Numer 1, p. 78–86
Abstract

Wstęp: Przemoc zdarza się w każdej grupie społecznej i to z porównywalną częstotliwością. Różnice środowiskowe dotyczą jedynie sposobu przejawiania przemocy, a nie jej natężenia. Jest ona procesem, który stale przybiera na sile, natomiast skutki stosowanej przez sprawcę przemocy zależą od wieku i stadium rozwojowego dziecka. Celem pracy było poznanie negatywnych skutków wpływu agresji i przemocy w rodzinie na rozwój psychofizyczny i funkcjonowanie społeczne dzieci. Materiał i metoda: Badanie przeprowadzono wśród 237 uczniów klas II, w wieku 14 lat, trzech gimnazjów województwa warmińsko-mazurskiego. Do badań użyto opracowanych ankiet dla rodziców, dzieci oraz nauczycieli i pedagogów. Przeprowadzono analizę dokumentacji z ośrodków zdrowia, pedagogiczno-wychowawczej, psychologicznej z placówek zajmujących się problemami dzieci (policyjne, ośrodki wychowawcze, poradnie psychologiczne etc.). Wykorzystano również dwa testy psychologiczne. Za metodę analizy statystycznej przyjęto metodę sondażu diagnostycznego. Wyniki: W badanej populacji u niemal połowy dzieci stwierdzono przejawy przemocy i agresji w rodzinie, przy czym tylko połowa z tej grupy bezpośrednio wskazała na obecność tych zjawisk. Ofiarami przemocy i agresji w rodzinie dwukrotnie częściej stają się dziewczęta niż chłopcy. Przemoc często współwystępuje z problemem alkoholowym. Zauważono korelacje pomiędzy częstością stosowania przemocy wobec dziecka i współmałżonka. Przemoc powoduje zaburzenie wszystkich aspektów życia dziecka, zwiększając chorobowość i pogarszając funkcjonowanie społeczne. Wykazano często występowanie przemocy w środowisku wiejskim oraz w rodzinach o niskim statusie socjoekonomicznym bądź takich, w których występuje bezrobocie. Wnioski: Wyniki badań wykazały jednoznacznie, że agresja i przemoc w rodzinie wywiera znamienny i negatywny wpływ na wszystkie aspekty życia dziecka. Zwiększa zarówno chorobowość dzieci (somatyczną i psychofizyczną), objawiającą się głównie pod postacią objawów psychosomatycznych, jak i pogarsza funkcjonowanie rodzinne i społeczne.

Keywords
agresja, przemoc, rodzina, rozwój psychofizyczny, funkcjonowanie społeczne

Oświadczam, że posiadam prawo wykonywania zawodu lekarza i jestem uprawniony do otrzymywania specjalistycznych informacji medycznych. Chcę zapoznać się z informacją z serwisu.