Najczęstsze zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego
u niemowląt i ich związek z żywieniem
Część II. Biegunki ostre i zaparcia
Agnieszka Rustecka, Bolesław Kalicki,
Anna Maślany, Anna Jung
Affiliation and address for correspondence
Klinika Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej Centralnego Szpitala Klinicznego MON WIM w Warszawie.
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Anna Jung
Adres do korespondencji: Klinika Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej CSK MON WIM, ul. Szaserów 128,
00-909 Warszawa, tel.: 22 681 72 36
Praca finansowana ze środków własnych
Pediatr Med rodz Vol 6 Numer 3, p. 198-203
Abstract
Zaburzenia rytmu wypróżnień (zaparcia i biegunki) są bardzo częste w populacji dziecięcej. Biegunka
należy do najczęstszych objawów, z jakimi styka się w swojej praktyce lekarz pediatra. Na ostrą biegunkę
zachoruje praktycznie każde dziecko poniżej 3. roku życia. Zakażenia rotawirusowe są odpowiedzialne za
większość ostrych nieżytów żołądkowo-jelitowych. Jest to choroba o łagodnym przebiegu, charakteryzuje
się wodnistymi stolcami, współwystępowaniem wymiotów (90%) oraz nieżytem górnych dróg oddechowych
(20-40%). Krew w stolcu pojawiająca się u tych chorych świadczy o współistniejącym zakażeniu bakteryjnym.
W biegunkach bakteryjnych w następstwie różnych mechanizmów dochodzi do uszkodzenia śluzówki jelita
i objawów biegunki. Etiologia bakteryjna koreluje z wiekiem dziecka. U dzieci od okresu niemowlęcego
do 4. roku życia dominuje zakażenie pałeczkami Salmonella, powyżej 5. roku życia najczęstszą bakteryjną
przyczyną ostrych biegunek jest Campylobacter jejuni (4-13%). Podstawą leczenia w biegunkach jest wypełnienie
łożyska naczyniowego za pomocą doustnych płynów nawadniających, wskazania do włączenia antybiotykoterapii
są bardzo wąskie. W niektórych przypadkach konieczne jest leczenie w warunkach szpitalnych.
Zaparcia to utrudnione, wymagające wysiłku oddawanie stolca lub wypróżnienia rzadziej niż typowo dla
danego wieku. Pogarszają one jakość życia małych pacjentów, są przyczyną częstych wizyt w gabinecie lekarza
pediatry. Zaburzenia czynnościowe o nieustalonej etiologii stanowią 95% przyczyn zaparć. W pracy przedstawiono
czynniki etiologiczne, postępowanie diagnostyczne oraz leczenie tych zaburzeń.
Keywords
biegunka, zaparcia, nietrzymanie stolca, rotawirus, żywienie