Współczesne poglądy na patogenezę nadreaktywności oskrzeli
w astmie dziecięcej
Jadwiga Kroczyńska-Bednarek, Paweł Górski,
Iwona Grzelewska-Rzymowska
Affiliation and address for correspondence
Klinika Pneumonologii i Alergologii KPiA Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Kierownik: prof. dr hab. n. med. Paweł Górski
Adres do korespondencji: Jadwiga Kroczyńska-Bednarek, Klinika Pneumonologii i Alergologii UM w Łodzi, ul. Kopcińskiego 22,
90-153 Łódź, tel.: 42 678 75 05, faks: 42 678 21 29, e-mail: jagoda.bednarek@poczta.fm
Praca finansowana ze środków własnych
Pediatr Med rodz Vol 6 Numer 2, p. 77-84
Abstract
Astma jest przewlekłą chorobą płuc, której głównymi cechami są odwracalna obturacja oskrzeli, zapalenie
i nadreaktywność dróg oddechowych. Ostatnia z nich, określana jako nadmierna skurczowa odpowiedź
oskrzeli na nieswoiste substancje drażniące, jest najbardziej charakterystyczna dla astmy i stwierdza się ją
u wszystkich dzieci z czynną chorobą i większości tych aktualnie bez objawów, ale z wywiadem astmy
w przeszłości. Rzeczywisty mechanizm nadreaktywności oskrzeli (NO) w astmie, także dziecięcej, pozostaje
niejasny. Powszechnie sądzi się, że NO jest skutkiem przewlekłego zapalenia oskrzeli. Potwierdzają to
obserwacje dotyczące wzrostu NO po ekspozycji na alergeny i jej zmniejszenia się pod wpływem leczenia
przeciwzapalnego. Jednak brak korelacji między NO a wykładnikami stanu zapalnego w astmie sugeruje
udział także innych, niezapalnych mechanizmów patogenetycznych NO. Zarówno badania rodzin, jak
i bliźniąt z astmą wskazują na silne genetyczne uwarunkowania NO. W badaniach u ludzi i myszy zidentyfikowano
więcej niż jeden obszar genowy związany z astmą i charakteryzującymi ją fenotypami, w tym
NO. Istotną rolę odgrywa także związana z zapaleniem strukturalna przebudowa ściany oskrzeli. Artykuł
stanowi przegląd możliwych mechanizmów wywołujących NO, które zostały omówione w literaturze medycznej.
Wykazano, że nieswoista NO jest zjawiskiem wieloczynnikowym, o złożonej i wciąż niedostatecznie
poznanej patogenezie.
Keywords
astma oskrzelowa, nieswoista nadreaktywność oskrzeli, zapalenie alergiczne, przebudowa dróg oddechowych, geny podatności do nadreaktywności oskrzeli, ADAM33