Najczęściej występujące przyczyny i rodzaje alergii u dzieci
w świetle aktualnej epidemiologii
Ewa Dadas-Stasiak, Bolesław Kalicki, Anna Jung
Affiliation and address for correspondence
Klinika Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej CSK MON WIM w Warszawie.
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Anna Jung
Adres do korespondencji: Klinika Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej CSK MON WIM, ul. Szaserów 128, 00-909 Warszawa,
tel.: 22 681 72 63
Praca finansowana ze środków własnych
Pediatr Med rodz Vol 6 Numer 2, p. 92-99
Abstract
Alergia jest to nadmierna, swoista odpowiedź immunologiczna na czynniki zewnętrzne, która prowadzi do wystąpienia
objawów chorobowych. W 1963 roku Coombs i Gell wprowadzili klasyfikację czterech typów reakcji
alergicznej: reakcja typu natychmiastowego – typ I, reakcja typu cytotoksycznego – typ II, reakcja typu kompleksów
immunologicznych – typ III, reakcja typu komórkowego – typ IV. W ostatnich latach obserwuje się zwiększenie
zachorowalności na choroby o podłożu alergicznym u dzieci. Uważa się, że do 2015 roku co drugie dziecko
będzie miało objawy alergii. W przeprowadzonych w latach 2006-2008 badaniach ECAP (Epidemiologia Chorób
Alergicznych w Polsce) stwierdzono, że alergia pokarmowa występuje u około 13% dzieci w wieku 6-7 lat
i 11% dzieci w wieku 13-14 lat, atopowe zapalenie skóry (AZS) – u około 9% dzieci w obu grupach wiekowych,
alergiczny nieżyt nosa (ANN) – u 24% dzieci w wieku 6-7 lat i 30% dzieci w wieku 13-14 lat, a astma – u około
11% dzieci w obu grupach wiekowych. Do czynników wywołujących objawy alergiczne u dzieci należą przede
wszystkim alergeny wziewne i pokarmowe. Znacznie rzadziej objawy alergii występują po ukąszeniach przez
owady, po stosowanych lekach czy też po alergenach kontaktowych. W okresie niemowlęcym oraz wczesnodziecięcym
dominują alergeny pokarmowe wywołujące objawy ze strony przewodu pokarmowego oraz skóry,
w późniejszym wieku – alergeny wziewne, które są odpowiedzialne za wystąpienie objawów alergicznego nieżytu
nosa oraz astmy. Wyróżnia się dwie grupy alergenów wziewnych: alergeny zewnątrzdomowe (pyłki roślin, zarodniki
grzybów) oraz wewnątrzdomowe (roztocza kurzu domowego, zarodniki grzybów, sierści zwierząt, alergeny
karaluchów).
Keywords
alergia, typy reakcji alergicznych, epidemiologia alergii, najczęstsze alergeny, astma