Nefropatia pokontrastowa
Katarzyna Jobs, Anna Jung
Nefropatia pokontrastowa (NK) jest znanym powikłaniem stosowania dożylnych środków kontrastowych. Możemy ją zdefiniować jako pojawienie się cech ostrego uszkodzenia nerek (AKI) de novo lub pogorszenie się funkcji nerek u pacjenta z przewlekłą chorobą nerek (PChN) po podaniu radiologicznego środka cieniującego. Uszkodzenie funkcji nerek tego typu przebiega zwykle bez skąpomoczu i wyraźnych objawów klinicznych, może jednak znacząco wpływać na dalsze losy chorego. W populacji ogólnej częstość występowania nefropatii pokontrastowej jest niska – odnotowywana jest u około 1% chorych poddawanych procedurom z użyciem kontrastu dożylnego. Sytuacja zmienia się w przypadku pacjentów obarczonych czynnikami ryzyka – w tej szczególnej populacji NK może pojawić się z częstością sięgającą 50%. Nefropatia pokontrastowa stanowi trzecią w kolejności przyczynę epizodów ostrego uszkodzenia nerek u pacjentów hospitalizowanych. Wpływa znacząco na chorobowość, śmiertelność oraz długość pobytu w szpitalu. Przyczyny powstawania NK nie są w pełni jasne. Przy wykonywaniu większości badań i procedur używane są jodowe środki kontrastowe. Do diagnostyki przy zastosowaniu techniki rezonansu magnetycznego (MR) używane są z kolei związki chelatowe gadolinu. W przypadku wystąpienia nefropatii kontrastowej nie dysponujemy żadnymi specyficznymi metodami leczenia. W związku z tym najwłaściwszym sposobem postępowania przy zagrożeniu wystąpieniem NK jest postępowanie prewencyjne. U pacjentów z prawidłową czynnością nerek sprowadza się ono do dbałości o prawidłowe nawodnienie. Artykuł prezentuje sposoby postępowania w przypadku konieczności podania dożylnego środka cieniującego u chorych obarczonych czynnikami ryzyka.