Świsty i astma we wczesnym dzieciństwie – raport PRACTALL
Iwona Grzelewska-Rzymowska
Astma jest poważnym problemem zdrowotnym na świecie, choroba ta może występować u pacjentów w każdym wieku. Wykazano, że jedno dziecko spośród trzech ma przynajmniej jeden epizod świszczącego oddechu do 3. roku życia, stworzono więc zalecenia GINA oraz inne dotyczące postępowania w świstach u dzieci. Jednym z nich jest raport PRACTALL, przedstawiający zalecenia dla klinicznego postępowania w Europie i Ameryce Północnej. Raport ten wyróżnia cztery rodzaje nawracających świstów w populacji dziecięcej: świsty przemijające, świsty nieatopowe, przewlekłą astmę i ciężką nieregularną astmę. PRACTALL podkreśla, że wiek i czynniki wyzwalające świsty są stosowane dla wyróżnienia fenotypów astmy. ERS TASK FORCE (2008 r.) wyróżnia świsty epizodyczne i wywołane przez wiele czynników. Świsty epizodyczne to dyskretne epizody, poza którymi dziecko jest w dobrym stanie. Fenotyp ten jest zazwyczaj powiązany w infekcjami wirusowymi układu oddechowego. Wśród wielu czynników wywołujących świsty wymienia się alergeny, wirusy oraz dym tytoniowy. Raport PRACTALL stwierdza, że wiek najsilniej określa fenotyp astmy w dzieciństwie oraz strategię postępowania. U niemowląt (0-2. roku życia) wskaźnikami ciężkości procesu są przewlekłe świsty. U dzieci przedszkolnych (3.-5. roku życia) fenotyp astmy jest ustalony na podstawie występowania świstów w ostatnim roku. Jeśli świsty znikają między epizodami infekcji wirusowych, to prawdopodobne jest rozpoznanie astmy indukowanej wirusami. U dzieci z dodatnimi testami skórnymi lub testami in vitro powinna być rozpoznana astma indukowana alergenami, ponieważ atopia jest silnym czynnikiem ryzyka astmy. U niektórych dzieci rozpoznaje się fenotyp astmy niealergicznej. Ważnym czynnikiem ryzyka astmy we wczesnym okresie dorosłego życia jest alergiczny nieżyt nosa. Również nadreaktywność oskrzeli u dzieci nieastmatycznych jest czynnikiem ryzyka astmy do 11. roku życia.