Ciało obce drzewa oskrzelowego jako przyczyna
zaostrzenia astmy
Ludmiła Bartoszewicz, Anna Grad,
Bolesław Kalicki, Agnieszka Fabisiewicz
Affiliation and address for correspondence
Klinika Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej, Wojskowy Instytut Medyczny, Warszawa.
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Anna Jung
Correspondence to: Klinika Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej CSK MON WIM, ul. Szaserów 128, 00-909 Warszawa,
tel.: 022 681 72 36, e-mail: milka4@post.pl
Source of financing: Department own sources
pediatr Med rodz Vol 4 Numer 4, p. 269-273
Abstract
Astma jest najczęstszą przewlekłą chorobą układu oddechowego u dzieci. Częstość jej występowania w Polsce
wśród populacji dziecięcej wynosi 8,6%. To choroba o podłożu zapalnym i każdy, nawet niespecyficzny bodziec
prowokujący zmiany zapalne w układzie oddechowym, może przyczyniać się do jej zaostrzeń. Dzieci, zarówno
z podejrzeniem astmy, jak i z już ustalonym rozpoznaniem, są częstymi pacjentami pediatry i lekarza rodzinnego.
Postawiona diagnoza astmy nie zwalnia lekarza z czujności i indywidualnego rozważenia każdego przypadku.
W artykule przedstawiono przypadek pacjenta z zaostrzeniem astmy, które wywołane było aspiracją
ciała obcego do drzewa oskrzelowego. Początkowo wywiad w kierunku ciała obcego był negatywny. Pomimo
intensywnego leczenia nie uzyskiwano zadowalającej odpowiedzi. Asymetria objawów osłuchowych nad płucami
oraz obraz radiologiczny klatki piersiowej skłoniły do pogłębienia wywiadu oraz diagnostyki. Wykrycie
ciała obcego i jego usunięcie pozwoliło na uzyskanie kontroli astmy i zapobiegło powikłaniom wynikającym
z intensywnego leczenia dziecka. Nawrotowość przebiegu astmy i jej przewlekły charakter sprawiają, że lekarz
kolejne zaostrzenia traktuje rutynowo, zwłaszcza jeśli mamy do czynienia z dobrą reakcją na leczenie. Z drugiej
strony często negatywny wywiad oraz różnorodność i niespecyficzność objawów związanych z aspiracją
ciała obcego prowadzą do błędnej diagnozy. Dodatkowo leczenie przeciwastmatyczne może powodować czasowe
złagodzenie objawów związanych z aspiracją ciała obcego i sugerować astmę jako pierwotną przyczynę
choroby. Nierozpoznanie ciała obcego prowadzi do poważnych i nieodwracalnych następstw, które są konsekwencją
zarówno pozostawania ciała obcego w drogach oddechowych, jak i konieczności stosowania intensywnego
leczenia, np. glikokortykosteroidów systemowych czy wielokrotnej antybiotykoterapii.
Keywords
ciało obce, astma, zaostrzenie astmy, astma oporna na leczenie, nadreaktywność oskrzeli