Krztusiec jest ostrą chorobą zakaźną układu oddechowego, której przebieg może być ciężki, szczególnie u noworodków. Mimo powszechnego przekonania o eradykacji tej choroby nadal stanowi ona istotny problem kliniczny. Zachorowalność na krztusiec ulega corocznym fluktuacjom, jednak procentowy udział zachorowań według wieku wykazuje tendencję spadkową u młodszych dzieci i wzrostową wśród osób powyżej 15. roku życia. Obraz kliniczny w największej mierze zależy od wieku dziecka oraz od stopnia uodpornienia. U niemowląt choroba przebiega w charakterystycznych trzech fazach: nieżytowej, kaszlu napadowego oraz zdrowienia. U młodzieży i dorosłych najczęstszy objaw stanowi przewlekający się kaszel. Złotym standardem w diagnostyce krztuśca jest badanie bakteriologiczne, z kolei najbardziej dostępną metodą – diagnostyka serologiczna. Należy wykazać znamienny wzrost, tj. czterokrotny, miana swoistych przeciwciał w dwóch próbkach surowicy w odstępie 3‑5 tygodni. Podstawą profilaktyki krztuśca są obowiązkowe szczepienia ochronne, przeprowadzane w 1., 2. i 6. roku życia. Cztery pierwsze szczepienia powinny być wykonane szczepionką pełnokomórkową (DTPw), natomiast ostatnie szczepionką bezkomórkową DTaP. Przeciwwskazaniem do zastosowania szczepionki pełnokomórkowej jest wcześniactwo i mózgowe porażenie dziecięce, związane z niedotlenieniem okołoporodowym. Odporność na zachorowanie na krztusiec zmniejsza się wraz z czasem upływającym od ostatniego szczepienia. Grupą antybiotyków preferowaną w terapii zakażenia Bordetella pertussis są makrolidy, w przypadku przeciwwskazań stosuje się kotrimoksazol. Czas leczenia wynosi od 3‑5 dni dla azytromycyny do 7‑14 dni dla pozostałych antybiotyków. Profilaktykę poekspozycyjną można rozpocząć do 3 tygodni od narażenia na zakażenie. Największą korzyść z takiego postępowania mogą odnieść niemowlęta do 4. miesiąca życia i kobiety w trzecim trymestrze ciąży. " />
LOGO
EN

Krztusiec – choroba, która nie daje o sobie zapomnieć

Agata Wawrzyniak, Alicja Moes-Wójtowicz, Bolesław Kalicki, Anna Jung
Affiliacja i adres do korespondencji
PEDIATR MED RODZ Vol 8 Numer 4, p. 335-340
Streszczenie
Krztusiec jest ostrą chorobą zakaźną układu oddechowego, której przebieg może być ciężki, szczególnie u noworodków. Mimo powszechnego przekonania o eradykacji tej choroby nadal stanowi ona istotny problem kliniczny. Zachorowalność na krztusiec ulega corocznym fluktuacjom, jednak procentowy udział zachorowań według wieku wykazuje tendencję spadkową u młodszych dzieci i wzrostową wśród osób powyżej 15. roku życia. Obraz kliniczny w największej mierze zależy od wieku dziecka oraz od stopnia uodpornienia. U niemowląt choroba przebiega w charakterystycznych trzech fazach: nieżytowej, kaszlu napadowego oraz zdrowienia. U młodzieży i dorosłych najczęstszy objaw stanowi przewlekający się kaszel. Złotym standardem w diagnostyce krztuśca jest badanie bakteriologiczne, z kolei najbardziej dostępną metodą – diagnostyka serologiczna. Należy wykazać znamienny wzrost, tj. czterokrotny, miana swoistych przeciwciał w dwóch próbkach surowicy w odstępie 3‑5 tygodni. Podstawą profilaktyki krztuśca są obowiązkowe szczepienia ochronne, przeprowadzane w 1., 2. i 6. roku życia. Cztery pierwsze szczepienia powinny być wykonane szczepionką pełnokomórkową (DTPw), natomiast ostatnie szczepionką bezkomórkową DTaP. Przeciwwskazaniem do zastosowania szczepionki pełnokomórkowej jest wcześniactwo i mózgowe porażenie dziecięce, związane z niedotlenieniem okołoporodowym. Odporność na zachorowanie na krztusiec zmniejsza się wraz z czasem upływającym od ostatniego szczepienia. Grupą antybiotyków preferowaną w terapii zakażenia Bordetella pertussis są makrolidy, w przypadku przeciwwskazań stosuje się kotrimoksazol. Czas leczenia wynosi od 3‑5 dni dla azytromycyny do 7‑14 dni dla pozostałych antybiotyków. Profilaktykę poekspozycyjną można rozpocząć do 3 tygodni od narażenia na zakażenie. Największą korzyść z takiego postępowania mogą odnieść niemowlęta do 4. miesiąca życia i kobiety w trzecim trymestrze ciąży.
Słowa kluczowe
krztusiec, przewlekły kaszel, toksyna krztuścowa, DTaP, dTap

Oświadczam, że posiadam prawo wykonywania zawodu lekarza i jestem uprawniony do otrzymywania specjalistycznych informacji medycznych. Chcę zapoznać się z informacją z serwisu.